قانون گذار ، نفقه را تعریف به خصوصی نکرده است و فقط انواع آن را ، نام برده است . بنابراین بر طبق سوال فوق ( انواع نفقه چیست ؟ ) باید افزود که انواع نفقه عبارت است از : ۱ / نفقه زوجه : که مرد ملزم است تا به همسرش نفقه بپردازد ، یا به عبارت بهتر زوج باید هزینه پوشاک ، خوراک ، هزینه های متناسب با وضعیت زن ، و … را بپردازد .
( البته با دو شرط به زن نفقه تعلق می گیرد : اول این که : عقد نکاح زوج و زوجه ، دائم باشد . و دوم این که : زن از همسرش تمکین کرده باشد ) .
نفقه اقارب و خویشاوندان
۲ / نفقه اقارب و خویشاوندان : نفقه ای است که در بعضی مواقع تحت شرایط به خصوصی ، اشخاص ملزم می شوند که به بعضی از خویشاوندان خود ، نفقه بپردازند . و یا حتی به عبارت دیگر : هزینه پوشاک ، خوراک ، و از این قبیل هزینه های متعارف با زندگی را ، بپردازند . ( البته با توجه به وضعیت شخص انفاق کننده ) .
لازم به ذکر است که ، میان نفقه زوجه و نفقه اقارب تفاوت هایی وجود دارد . برای مثال : ۱ / نفقه زوجه مقدم بر نفقه اقارب می باشد . ۲ / زوجه می تواند نفقه گذشته خود را نیز از زوج مطالبه کند ، در حالی که این امکان برای اقارب نمی باشد و فقط می توانند نفقه آتیه ( آینده ) را مطالبه نمایند . ۳ / نفقه زوجه ، منوط به تمکن زوج نمی باشد اما نفقه اقارب ، عکس این قضیه است و منوط می باشد به تمکن منفق و مهم تر از همه ، به میزان استطاعت مالی منفق . ۴ / تفاوت دیگر که در این خصوص باید ذکر کرد ، این امر است که نفقه زن یک جانبه می باشد ، به این معنا که شوهر موظف است که نفقه همسرش را بپردازد و زن هیچ گونه تکلیفی در این خصوص ، ندارد . در حالی که نفقه اقارب بر خلاف نفقه زوجه ، دو جانبه می باشد . به این معنا که هم پدر و مادر و هم فرزندان ، در وضعیت استحقاق نفقه دیگری ، ملزم به انفاق می باشند .
بر طبق مضمون ماده ۱۱۰۲ قانون مدنی : به محض جاری شدن صیغه عقد نکاح دائم ( در عقد نکاح موقت یا همان صیغه ، به زن نفقه تعلق نمی گیرد .
مگر آن که زوجین در این خصوص با یک دیگر توافق کرده باشند ) ، زوجه مستحق نفقه می باشد . اما اگر زوجه از همسرش تمکین نکند ( که در آن صورت به او ناشزه می گویند ) ، دیگر مستحق نفقه نخواهد بود و مرد ملزم نیست که به او نفقه بپردازد .
الزام زوج به پرداخت کردن نفقه زوجه
برای الزام زوج به پرداخت کردن نفقه زوجه ، دو ضمانت اجرای کیفری ( لازم به ذکر است که اگر زوجه برای مطالبه نفقه اش ، طرح دعوای کیفری کند ، نمی تواند در خصوص نفقه گذشته ادعایی داشته باشد ، و فقط ناظر به نفقه آینده او هست ) و حقوقی ( در صورتی که زوجه طرح دعوای حقوقی کند ، این امکان برای او هست که نفقه گذشته اش را نیز ، مطالبه کند ) وجود دارد .
در خصوص نفقه اقارب نیز ، باید افزود که بر طبق مضمون ماده ۱۱۳۶ قانون مدنی : در روابط میان اقارب ( به معنای خویشان ، جمع اقرب ) ، تنها اقارب نسبی ( در خط عمودی چه نزولی و چه صعودی ) به انفاق یک دیگر ، ملزم می باشند .
یعنی اقاربی که بعضی از آن ها از بعضی دیگر متولد شده باشند ، اعم از آن که واسطه ای در قرابت آنان وجود داشته باشد . ( مثل : مادر بزرگ ، پدر بزرگ ، و بالا تر ، نوه ها و .. ) ، و یا حتی قرابت بدون هیچ گونه واسطه ای باشد ( همچون : مادر و فرزند و یا پدر و فرزند ) .
موسسه حقوقی تهران طلاق دارای مشاورین و وکلای حقوقی در زمینه طلاق ،مهریه ،نفقه ،حضانت و… می باشد . و دارای وکلای برتر از جمله وکیل طلاق ،وکیل خانواده ،وکیل اجرت المثل ،وکیل طلاق توافقی و… می باشد .جهت مشاوره رایگان تماس بگیرید .
این پرسش که : نفقه چگونه محاسبه میشود ؟ سوالی است که ذهن افراد کثیری را ، به خود مشغول کرده است . پیش از هر بحثی باید به تعریف نفقه بپردازیم ، و سپس در خصوص آن که نفقه چگونه محاسبه میشود ؟ نکاتی حائز اهمیت و مفید را ، ذکر کنیم . لطفا تا پایان این محتوا را ، مطالعه نمایید .
محاسبه نفقه در سال 1401
قانون گذار در قانون تعریف روشن و دقیقی از نفقه زوجه ، ارائه نداده است و صرفا مصادیقی از نفقه را ، ذکر نموده است . که از جمله این مصادیق می توان به : تامین نمودن تمام هزینه هایی که متناسب و متعارف با وضعیت زوجه است ، تامین نمودن خوراک ، مسکن ، پوشاک ، و … اشاره کرد . که همگی بر عهده زوج می باشد .
نکته قابل توجهی که می توان در مورد نفقه زوجه ، ذکر کرد این بحث است که : نفقه تنها به زوجه در نکاح دائم تعلق می گیرد ، به این معنا که به زوجه در نکاح موقت یا صیغه ، نفقه ای تعلق نمی گیرد . البته زن و مرد می توانند در این خصوص با هم توافق نمایند . حال نکته ای که در پاسخ به سوال : نفقه چگونه محاسبه میشود ؟
باید ذکر کرد این امر است که : این طور نیست که قانون گذار ، مبلغ معینی را به عنوان نفقه زوجه ، تعیین کرده باشد . بلکه نفقه زوجه را کارشناس رسمی دادگستری ، بر طبق عواملی متعدد تعیین می کند . از جمله این عوامل می توان به : شئونات خانوادگی ( زن ) ، تحصیلات ، و … اشاره کرد . و در واقع این میزان در هر فرد ، با فردی دیگر متفاوت می باشد و این طور نیست ، که برای همه به یک اندازه باشد .
نفقه بعد از طلاق
نکته دیگری که در مورد پرسش : نفقه چگونه محاسبه میشود ؟ می توان افزود ، این امر است که آیا مرد بعد از طلاق هم باید نفقه به زوجه بپردازد ؟ در پاسخ به این سوال باید اشاره کرد که : طلاق به دو قسم ۱ / طلاق بائن ، ۲ / طلاق رجعی ، تقسیم می شود . در واقع اگر طلاق زوجین رجعی باشد ، در چنین صورتی از آن جایی که در مدت زمان عده طلاق رجعی ، مرد و زن هنوز زن و شوهر هستند ، پس مرد موظف است که در این مدت ( سه ماه ) نفقه زوجه را پرداخت کند .
در مقابل زوجه هم باید در منزل زوج سکونت کند . اما اگر زوجین به طلاق بائن از هم جدا شده باشند ، دیگر در چنین صورتی مرد ملزم به پرداخت کردن نفقه نیست . چرا که وقتی صیغه طلاق بین زوجه و زوج جاری شد ، دیگر به هم محرم نخواهند بود .
پرداخت نفقه منوط به توانایی مالی مرد دارد
ممکن است برای هر یک از زوجین این سوال مطرح شود که ، آیا پرداخت نفقه منوط به توانایی مالی مرد دارد ؟ به تبع پاسخ این سوال منفی می باشد . و نفقه زوجه بر خلاف نفقه فرزندان و اقارب ، منوط به توانایی مالی مرد نیست . ( در نفقه فرزندان و اقارب ، در واقع توانایی منفق ، ملاک است ) .
لازم به ذکر است که زوجه به دو صورت می تواند نفقه خود را مطالبه کند : ۱ / حقوقی ، ۲ / کیفری . در واقع اگر زوجه به صورت حقوقی نفقه خود را مطالبه نماید ، در این چنین شرایطی می تواند نفقه ایام گذشته خود را هم مطالبه کند ، در حالی که این امتیاز در طرح دعوا به صورت کیفری نیست .
وکلای با تجربه و متخصص موسسه حقوقی تهران طلاق ، از برترین وکلای تهران هستند که در زمینه حقوق خانواده ( اموری مثل : نفقه ( زوجه و فرزندان و اقارب ) ، مهریه ، طلاق از طرف زوجه ، اجرت المثل ایام زوجیت ، طلاق از جانب زوج ، طلاق توافقی ، و …. ) خدمات قابل توجهی به عموم مردم ارائه می دهد . افراد می توانند پیش از هر اقدامی با برترین مشاورین و وکلای این موسسه ، مشورت کنند .
